Równe traktowanie w zatrudnieniu. Zasada równego traktowania pracowników:

  1. Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i zawiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientacje seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nie określony, albo w pełnym, lub niepełnym wymiarze czasu pracy.
  2. Równe traktowanie w zatrudnieniu oznacza nie dyskryminowanie w jakikolwiek sposób, bezpośrednio lub pośrednio, z przyczyn określonych w punkcie 1.
  3. Dyskryminowanie bezpośrednie istnieje wtedy, gdy pracownik z jednej lub z kilku przyczyn, określonych w punkcie 1, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inny pracownicy.
  4. Dyskryminowanie pośrednie istnieje wtedy, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium, lub podjętego działania, występują dysproporcje w zakresie warunków zatrudnienia na niekorzyść wszystkich lub znacznej liczby pracowników należących do grupy wyróżnionej ze względu na jedną lub kilka przyczyn określonych w punkcie 1, jeżeli dysproporcje te nie mogą być uzasadnione innymi obiektywnymi powodami.
  5. Przejawem dyskryminowania w rozumieniu punktu 2 jest także działanie polegające na zachęcaniu innej osoby do naruszenia zasady innego traktowania w zatrudnieniu, zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności albo poniżenie lub upokorzenie pracownika (molestowanie).
  6. Dyskryminowaniem ze względu na płeć jest także każde nieakceptowane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszącym się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności lub poniżenie, albo upokorzenie pracownika. Na zachowanie takie mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy (molestowanie seksualne).

Naruszenie zasady równego traktowania

  1. za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, z zastrzeżeniem punktu 2 do 4, uważa się różnicowanie przez pracodawcę sytuacji pracownika z jednej lub kilku przyczyn, którego skutkiem jest w szczególności:
  • odmowa nawiązania lub rozwiązania stosunku pracy,
  • niekorzystne  ukształtowanie wynagrodzenia za pracę lub innych warunków zatrudnienia albo pominięcie przy awansowaniu lub przyznawanych innych świadczeń związanych z pracą,
  • pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniu podnoszącym kwalifikacje zawodowe – chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami.

Zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie naruszają działania polegające na:

  • niezatrudnianiu pracownika z jednej lub kilku przyczyn, jeżeli jest to uzasadnione ze względu na rodzaj pracy, warunki jej wykonywania lub wymagania zawodowe stawiane pracownikom. Przykładowo nie jest naruszeniem tej zasady odmowa zatrudnienia kobiety na stanowisku pracy, wymagającym używania siły fizycznej bądź w pracy pod ziemią, i zatrudnienie na stanowisku pracy mężczyzny
  • wypowiedzeniu pracownikowi warunków zatrudnienia w zakresie wymiaru czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami nie dotyczącymi pracowników. Naruszeniem tej zasady nie jest zatem np. obniżenie pracownikowi wymiaru czasu pracy z pełnego do połowy etatu w sytuacji, gdy zakład pracy znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, a jedyną alternatywą do obniżenia wymiaru czasu pracy poszczególnym pracownikom byłaby redukcja etatów i zmniejszenie stanu zatrudnienia.
  • stosowaniu środków, które różnicują sytuacje prawną pracownika ze względu na ochronę rodzicielstwa, wiek, lub niepełnosprawność pracownika. Nie jest zatem naruszeniem zakazu dyskryminacji „uprzywilejowanie” pracowników, samotnie wychowujących dzieci, znajdujących się w trudnej sytuacji rodzinnej bądź majątkowej, o obniżonej sprawności fizycznej itp.
  • ustalaniu warunków zatrudniania i zwalniania pracowników, zasad wynagradzania i awansowania pracowników oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych – z uwzględnieniem kryterium stażu pracy.

Nie stanowią zasady równego traktowania w zatrudnieniu działania podejmowane przez określony czas, zmierzające do wyrównywania szans wszystkich lub znacznej liczby pracowników wyróżnionych z jednej lub kilku przyczyn określonych powyżej, przez zmniejszenie na korzyść takich pracowników faktycznych nierówności, w zakresie określonym w tym przepisie.

Różnicowanie pracowników ze względu na religię lub wyznanie nie stanowi naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu, jeżeli w związku z rodzajem i charakterem działalności prowadzonej w ramach kościołów i innych związków wyznaniowych, a także organizacji, których cel działania pozostaje w bezpośrednim związku z religią lub wyznaniem, religia lub wyznanie pracownika stanowi istotne, uzasadnione i usprawiedliwione wymaganie zawodowe. Trudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której np. prowadzone przez parafię katolicką stowarzyszenie, zatrudniając sekretarkę, za jedno z kryteriów zatrudnienia uzna wyznawaną przez nią wiarę. Oczywistym wydaje się, iż mając do dyspozycji dwie osoby, w tym jedną wyznania katolickiego, a drugą np. prawosławnego, stowarzyszenie to zatrudni osobę, deklarującą przynależność do kościoła katolickiego.

Zaznaczyć należy, iż pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywania wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami, przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku.

Wróć do poprzedniej strony ||| Powrót do głównego menu ||| Przejdź do następnej strony