Zatrudnienie pracownika na podstawie umowy o pracę nie zawsze wiąże się z tym, że pracownik będzie wykonywał swoje obowiązki pracownicze już od dnia zawarcia umowy o pracę. Z reguły przy nawiązywaniu stosunku pracy, przed dopuszczeniem pracownika do pracy należy poddać go odpowiednim badaniom lekarskim, musi on również przejść stosowne szkolenie BHP. Od tej zasady istnieją oczywiście pewne wyjątki. Jeśli np. zawieramy z pracownikiem kolejną umowę o pracę, na tym samym stanowisku (bo dobiegła końca jego umowa na okres próbny czy na czas określony), badania lekarskie ani szkolenie BHP nie są potrzebne. W innych wypadkach są one jednak wymagane, a bez niech pracownik nie może zostać dopuszczony do wykonywania pracy.
Data zawarcia umowy o pracę nie musi pokrywać się z pierwszym dniem wykonywania pracy. Z reguły te dwie daty różnią się. W umowie o pracę wskazuje się wówczas datę faktycznego rozpoczęcia wykonywania przez pracownika jego umownych obowiązków. Może się wówczas zdarzyć sytuacja, w której np. w styczniu zawarto z pracownikiem umowę o pracę, którą miał wykonywać od dnia 1 lutego. Niestety okazało się, że w dniu 1 lutego pracownik był niezdolny do pracy, co udowodnił stosownym zaświadczeniem lekarskim. Wątpliwości niektórych osób w takim wypadku budzi fakt, czy zawarta umowa o pracę doszła do skutku i czy choroba pracownika w pierwszym dniu zatrudnienia nie ma negatywnego wpływu na sam fakt powstania stosunku pracy (pisaliśmy również: Rozwiązanie umowy z powodu długotrwałego zwolnienia lekarskiego), skoro pracownik siłą rzeczy do wykonywani pracy nie jest dopuszczony.
Zwolnienie lekarskie i choroba pracownika od pierwszego dnia pracy
Jeśli data zawarcia umowy o pracę jest inna niż dzień rozpoczęcia pracy (wskazany w tej umowie), to stosunek pracy nawiązuje się z dniem wyznaczonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy. Sam fakt choroby już w pierwszym dniu zatrudnienia nie ma tu żadnego znaczenia. Żaden przepis prawa pracy nie wprowadza wymogu faktycznego podjęcia pracy przez pracownika w tym dniu, który został ustalony jako dzień rozpoczęcia pracy. Choroba pracownika nie stoi na przeszkodzie temu, aby stosunek pracy nawiązał się w dniu, wskazanym w umowie o pracę jak dzień rozpoczęcia pracy.
Zgłoszenie chorego pracownika do ZUS w związku z zawarciem umowy o pracę
Umowa o pracę powoduje w każdym przypadku obowiązek zgłoszenia pracownika do właściwych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego. Pracownik podlega obowiązkowo wszystkim rodzajom ubezpieczeń społecznych – emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu oraz obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu. O ile większość osób orientuje się, że na zgłoszenie pracownika do ubezpieczeń pracodawca ma 7 dni, tak nie wszyscy zdają sobie sprawę, że termin ten liczony jest nie od dnia zawarcia umowy o pracę, a od dnia nawiązania stosunku pracy. Jeśli zatem data zawarcia umowy jest inna niż data rozpoczęcia pracy, 7-dniowy termin do zgłoszenia pracownika do ubezpieczeń liczony jest od dnia wskazanego jako dzień rozpoczęcia pracy – w tym bowiem dniu nawiązuje się stosunek pracy (przy czym pierwszy dzień tego 7-dniowego terminu liczony jest od dnia następnego po dniu rozpoczęcia pracy. Jeśli umowa o pracę została zawarta np. 15 stycznia, a w umowie tej wskazano jako dzień rozpoczęcia pracy datę 1 lutego, to 7-dniowy termin do zgłoszenia pracownika liczy się od dnia 2 lutego).
Czy choroba pracownika od pierwszego dnia pracy uprawnia go do zasiłku chorobowego?
Co do zasady prawo do zasiłku chorobowego przysługuje pracownikowi, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. O ile zatem pracownika nie obowiązuje tzw. okres wyczekiwania, pracownik nabywa prawo do zasiłku chorobowego (albo wynagrodzenia chorobowego) już od pierwszego dnia choroby. Bez znaczenia jest tu fakt, że pracownik nie przepracował jeszcze ani jednego dnia i choroba pracownika objęła pierwszy dzień jego zatrudnienia. Podstawą do ustalenia wysokości wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku jest w tym przypadku wynagrodzenie, jakie pracownik otrzymałby, gdyby przepracował pełny miesiąc.
Ustalając prawo do zasiłku chorobowego pracownika, niezdolnego do pracy od pierwszego dnia zatrudnienia, należy pamiętać o okresie wyczekiwania. Okres ten opisany
został w art. 4 ustawy o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Jeśli np. pracownik rozwiązał umowę o pracę w jednym zakładzie pracy, a do dnia podjęcia zatrudnienia w kolejnym zakładzie pracy nie upłynęło więcej niż 30 dni, okres wyczekiwania pracownika nie dotyczy i w drugim zakładzie pracy ma on prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia zatrudnienia. Podobnie absolwent studiów, który w ciągu 90 dni od dnia obrony podjął zatrudnienie, ma prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia zatrudnienia.
Zasady ustalania prawa i naliczania wynagrodzenia chorobowego w 2018 roku tutaj: wynagrodzenie chorobowe 2018
