Nawiązując z pracownikiem stosunek pracy pracodawca ma możliwość zatrudnienia pracownika na okres próbny, czas określony albo od razu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Oczywiście zawarcie bezterminowej umowy o pracę „od razu” zdarza się bardzo rzadko, niemniej taka możliwość istnieje.
Znacznie częściej natomiast pracodawcy – chcąc sprawdzić przydatność pracownika – decydują się na czasowe okresy zatrudnienia. Umowy o pracę na czas określony są jednak limitowane – co do zasady z tym samym pracownikiem można zawrzeć 3 takie umowy pod rząd, a łączna ich długość nie może przekraczać 33 miesięcy.
Co istotne, umowa o pracę na okres próbny (pisaliśmy m.in. Urlop na okresie próbnym), choć sama jest w istocie umową zawieraną na pewien określony okres czasu, nie wlicza się do tego limitu 3 umów na czas określony ani do łącznego maksymalnego czasu ich trwania w sumie 33 miesięcy.
Jest to dla pracodawcy bardzo korzystne rozwiązanie – może on najpierw zatrudnić pracownika na okres próbny maksymalnie 3 miesięcy, a następnie zatrudniać go na podstawie najwyżej 3 umów o pracę na okres próbny, trwających łącznie maksymalnie 33 miesiące (z pewnymi wyjątkami).
Niektórzy pracodawcy, aby obejść wprowadzone w 2016 roku limity kodeksowe, już teraz zastanawiają się, czy jest np. dopuszczalne zatrudnienie pracownika na okres próbny, następnie na 3 umowy na czas określony, a potem ponownie na okres próbny i ponownie na 3 umowy na czas określony.
Od razu należy rozwiać wszelkie wątpliwości w tym zakresie – druga umowa o pracę na okres próbny pod rząd nie zeruje limitu umów na czas określony. Nic nie da zatem kombinowanie z zatrudnieniem pracownika najpierw na okres próbny, potem 3 razy na czas określony, a potem ponownie na okres próbny. Limit 3 umów na czas określony pod rząd i tak obowiązuje i nie zostaje wyzerowany kolejną umową na okres próbny.
Druga umowa o pracę na okres próbny pod rząd – kiedy to możliwe
Umowę o pracę na okres próbny nawiązuje się – stosownie do treści art. 25 §2 kodeksu pracy – w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania OKREŚLONEGO RODZAJU pracy. Ustawodawca uznał, że 3 miesiące (maksymalny czas trwania umowy o pracę na okres próbny) to czas wystarczający do tego, aby pracownika na danym stanowisku „przetestować”.
Stąd też druga umowa o pracę na okres próbny pod rząd to sytuacja wyjątkowa. Jest ona dopuszczalna, gdy pracodawca chce sprawdzić pracownika ponownie, ale tym razem na zupełnie innym stanowisku pracy. Ważne jest tutaj, aby stanowisko to było realnie inne od poprzedniego, a nie wiązało się z wykonywaniem tej samej pracy przy zmienionej jedynie w treści umowy o pracę nazwie tego stanowiska.
Taką możliwość daje pracodawcy art. 25 §3 kodeksu pracy – druga umowa o pracę na okres próbny pod rząd jest możliwa, jeśli dotyczy innej pracy. W praktyce oznacza to jednak, że jeśli pracodawca chce ponownie zatrudnić tego samego pracownika na podstawie umowy o pracę na okres próbny, musi wykazać, że co prawda pracownik nie sprawdził się na poprzednim stanowisku, ale ze względu na swoje kwalifikacje być może sprawdzi się na innym.
Różnica polega nie tylko na zmianie nazwy stanowiska w umowie o pracę – różnica dotyczyć musi również rodzaju pracy i zakresu czynności pracownika, przy czym nie może to być różnica pozorna (nie można np. na okres próbny zatrudnić kogoś na stanowisku sekretarki, a potem zmienić w umowie nazwę stanowiska na „pracownik biurowy” albo „asystentka”, skoro osoba ta ma de facto wykonywać te same obowiązki).
Zawarcie kolejnej umowy o pracę na okres próbny na tym samym stanowisku jest możliwe dopiero po upływie 3 lat od zawarcia pierwszej umowy na okres próbny. Druga umowa o pracę na okres próbny pod rząd wchodzi w grę, ale tylko po 3 latach przerwy między zawarciem jednej, a drugiej.
Po analizie przepisów kodeksu pracy, dotyczących umów o pracę na okres próbny i czas określony nie można wykluczyć w praktyce sytuacji, że pracodawca chciałby zatrudnić pracownika na okres próbny, potem 3 razy na czas określony, a następnie ponownie na okres próbny (na innym stanowisku i przy innym rodzaju pracy) i ponownie 3 razy na czas określony. W praktyce takie rozwiązanie nie wchodzi w grę.
Żaden przepis kodeksu pracy nie daje podstawy do przyjęcia związku między umową na okres próbny a 3 umowami na czas określony, za to przepisy wyraźnie wskazują, że między tym samym pracownikiem i pracodawcą można zawrzeć maksymalnie 3 umowy o pracę na czas określony, a liczba tych umów jest niezależna od tego, czy strony zawierają kolejną umowę o pracę na okres próbny.
Czytaj także: umowa o pracę na czas określony po nowemu
Reasumując – dopuszczalne jest zawieranie kolejnych umów na okres próbny, nawet na tym samym stanowisku, jeśli między nimi były 3 lata przerwy, ale druga umowa o
pracę na okres próbny pod rząd nie zeruje limitu umów o pracę na czas określony – te można zawrzeć maksymalnie jedynie 3 razy. Możliwa jest natomiast taka sytuacja, że zostanie zawarta umowa na okres próbny, potem na czas określony, potem ponownie na okres próbny na innym stanowisku, a następnie 2 umowy pod rząd na czas określony. Limit 3 umów na czas określony nie zostanie wówczas przekroczony.
