Wynagrodzenie za pracę, jako jeden z istotnych elementów stosunku pracy, można określić na różne sposoby. Może ono w umowie o pracę zostać ustalone w stawce miesięcznej (np. 3000 zł brutto), w stawce godzinowej (np. 20 zł brutto za godzinę), akordowo czy jeszcze inaczej. Pensja zasadnicza nie musi być jedynym składnikiem wynagrodzenia – oprócz niej pracownikowi może przysługiwać szereg obowiązkowych czy dobrowolnych składników wynagrodzeń, przy czym z reguły nie określa się ich już w umowie o pracę, a w dodatkowych dokumentach, np. regulaminach wynagradzania itp. Może się jednak zdarzyć sytuacja, w której wynagrodzenie za dany miesiąc będzie niższe niż to, określone w umowie, choć pracownik nie chorował, nie miał innych nieobecności, nie miał nadgodzin, ale został zatrudniony nie z początkiem, a w trakcie miesiąca. Zatrudnienie pracownika w trakcie miesiąca, jeśli w umowie o pracę określono miesięczną stawkę wynagrodzenia, powoduje po stronie pracodawcy (odpowiedzialnego za prawidłowe naliczenie i wypłatę wynagrodzenia) wyliczenie wynagrodzenia za tę przepracowaną część miesiąca.
Problemu nie ma, jeśli w umowie o pracę określono stawkę godzinową wynagrodzenia. Jeśli pracownik zostaje zatrudniony w trakcie miesiąca, to aby ustalić jego wynagrodzenie za ten miesiąc wystarczy po prostu liczbę przepracowanych godzin pomnożyć przez wartość stawki godzinowej. Inaczej sprawa wygląda, jeśli w umowie o pracę określono pensję zasadniczą w stawce miesięcznej.
Jak wyliczyć wynagrodzenie pracownika, zatrudnionego w trakcie miesiąca
To, że pracownik nie przepracował pełnego miesiąca, może wynikać z różnych przyczyn. Może to być np. choroba, urlop bezpłatny, urlop wypoczynkowy czy właśnie zatrudnienie w trakcie miesiąca. Kwestię ustalenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca, jeśli zostało ono ustalone w umowie o pracę w stawce miesięcznej, reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29.05.1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.
Jeśli pracownik zostaje zatrudniony w trakcie miesiąca (albo stosunek pracy z nim zawarty rozwiązuje się albo wygasa w trakcie miesiąca), to ustalenie jego wynagrodzenia za ten miesiąc odbywa się zgodnie z §12 powołanego rozporządzenia. Stosownie do tego przepisu, w celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik w tym miesiącu był nieobecny w pracy z innych przyczyn niż niezdolność do pracy spowodowana chorobą, i za czas tej nieobecności nie zachowuje prawa do wynagrodzenia – miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu i otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z tych przyczyn. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. Pokażmy to na konkretnym przykładzie:
Jak wyliczyć wynagrodzenie dla pracownika, zatrudnionego w trakcie miesiąca – przykład
Pracownik został zatrudniony na pełnym etacie z dniem 11 lipca 2018 roku, z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 3500 zł brutto za miesiąc. Od 11 do 31 lipca przepracował wszystkie godziny pracy, nie miał w tym miesiącu nadgodzin ani nie pracował w wolne dla niego soboty czy niedziele. Pracodawca musi wyliczyć jego wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca. W lipcu do przepracowania jest 176 godzin (22 dni robocze), a ponieważ pracownik został zatrudniony nie 1 lipca, a 11 lipca, to w okresie od 1 do 10 lipca nie przepracował 7 dni roboczych, czyli 56 godzin.
Ustalamy wartość jednej godziny pracy: 3500 zł / 176 godzin = 19,89 zł
Teraz mnożymy tę stawkę godzinową przez liczbę godzin nieprzepracowanych z tytułu zatrudnienia w trakcie, a nie z początkiem miesiąca:
19,89 zł * 56 godzin = 1113,84 zł
Tak otrzymany wynik odejmujemy od stawki miesięcznej:
3500 zł – 1113,84 zł = 2386,16 zł
Tyle otrzyma za lipiec pracownik, zatrudniony w dniu 11 lipca 2018 z pensją 3500 zł miesięcznie. A jak to wygląda w przypadku pracowników niepełnoetatowych?
Jak wyliczyć wynagrodzenie pracownika niepełnoetatowego, zatrudnionego w trakcie miesiąca?
Jeśli pracownik zostaje zatrudniony w trakcie miesiąca i na niepełnym etacie, a w umowie o pracę określono jego wynagrodzenie w stawce miesięcznej w stałej wysokości, to wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca liczy się w sposób, opisany powyżej dla pełnoetatowca, przy czym, ponieważ pracownik niepełnoetatowy może pracować różną ilość godzin w trakcie dnia, a także niektóre dni mieć wolne (a które co do zasady są dniami roboczymi), należy tu uwzględnić przepis art. 130 kodeksu pracy, mówiący o tym, jak ustala się obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym. Pokażmy to na konkretnym przykładzie.
Pracownik został zatrudniony w dniu 20 lipca 2018 na 1/2 etatu, z pensją w wysokości 2000 zł brutto miesięcznie. Pracuje w indywidualnym rozkładzie czasu pracy, niekoniecznie po 4 godziny dziennie. Aby ustalić jego wynagrodzenie za lipiec (za przepracowaną część miesiąca), należy uwzględnić, że w lipcu ten jego okres rozliczeniowy będzie niejako skrócony.
1/2 etatu * [(1 tydzień * 40 godzin) + (3 dni * 8 godzin)]= 32 godziny
Teraz czas na obliczenie wynagrodzenia:
2000 zł : (88 godzin do przepracowania na pół etatu w lipcu) = 22,73 zł
22,73 zł * (88 godzin – 32 godziny) = 1272,88 zł
2000 – 1272,88 zł = 717,12 zł
Tyle wyniesie wynagrodzenie tego pracownika, który został zatrudniony na pół etatu w trakcie miesiąca.
W taki sam sposób, jak powyżej, liczy się wynagrodzenie pracownika, który ma pensję zasadniczą w stałej stawce
miesięcznej, a z którym rozwiązano stosunek pracy w trakcie miesiąca (nie dopracował do końca miesiąca). Jak widzisz, nic trudnego.