Czas pracy. Rozliczanie i ewidencja czasu pracy. Godziny ponadwymiarowe. Przerwy w pracy – Część III

Do czasu pracy wlicza się następujące okresy niewykonywania pracy: 

  • okres niewykonywania pracy, jeżeli pracownik był gotów do jej świadczenia, a doznał przeszkód ze strony pracodawcy,
  • czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
  • 15-minutową przerwę przysługującą pracownikowi, którego dobowy wymiar czasu pracy wynosi nie mniej niż 6 godzin,
  • przerwy w pracy ustanowione w stosunku do pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych albo szczególnie szkodliwych dla zdrowia lub wykonujących prace monotonne bądź w ustalonym z góry tempie,
  • dwie półgodzinne przerwy przysługujące pracownicy karmiącej dziecko piersią, a w przypadku pracownicy karmiącej więcej niż 1 dziecko – dwie przerwy po 45 minut każda. Na wniosek pracownicy przerwy, o których mowa, mogą być- udzielane łącznie. Jeżeli czas pracy pracownicy wynosi co najmniej 4 godziny dziennie nie przekraczając jednocześnie 6 godzin, przysługuje jej jedna przerwa na karmienie,
  • czas udzielany pracownicy ciężarnej w celu przeprowadzenia zaleconych przez lekarza badań związanych z ciążą (pisaliśmy m.in. Likwidacja zakładu pracy a ciąża), jeżeli badania te nie mogą być  wykonane poza godzinami pracy,
  • okres niewykonywania pracy w związku z przeprowadzeniem okresowych i kontrolnych badań lekarskich,
  • czas szkolenia podstawowego oraz szkoleń okresowych w zakresie bhp,
  • czas nauki pracownika młodocianego w wymiarze wynikającym z obowiązkowego programu zajęć – szkolnych (pisaliśmy również: Czy szkolenie wlicza się do czasu pracy), bez względu na to, czy odbywa się ona w godzinach pracy,
  • przerwa w pracy trwająca nieprzerwanie 30 minut udzielana pracownikowi młodocianemu, jeżeli dobowy wymiar jego czasu pracy jest dłuższy niż 4,5 godziny.

Do czasu pracy wlicza się ponadto:

  • dodatkową przerwę wynoszącą 15 minut, która przysługuje osobie niepełnosprawnej; m.in. przerwa przeznaczona jest na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek,
  • co najmniej 5-minutowe przerwy w pracy przypadające po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego,
  • wszelkie inne przerwy podlegające wliczeniu do czasu pracy na podstawie odrębnych przepisów branżowych oraz w oparciu o unormowania zakładowego prawa pracy.

Wliczanie do czasu pracy okresów wykonywania innej pracy niż podstawowa

Przepisy kodeksu pracy wskazują zasady uwzględniania w czasie pracy okresów świadczenia prac zastępczych, tymczasowych i doraźnych. Wynika z tego, że do czasu pracy wliczeniu podlegają:

  • czas wykonywania przez pracownika innej odpowiedniej pracy powierzonej mu na okres przestoju,
  • okres wykonywania przez pracownika innej pracy niż określona w umowie o pracę przez okres nie przekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym,
  • okres pracy zastępczej, do której pracownik został przeniesiony na podstawie orzeczenia lekarskiego – w terminie i na czas określony w tym orzeczeniu- w związku ze stwierdzeniem u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej,
  • czas świadczenia innej pracy niż dotychczasowa, do której pracownik został przeniesiony – na podstawie orzeczenia lekarskiego – z powodu niezdolności do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach.

Do czasu pracy nie wlicza się natomiast takich okresów, jak: 

  • usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy,
  • przerwy w pracy w wymiarze nie przekraczającym 60 minut, wprowadzonej przez pracodawcę w celu spożycia posiłku lub załatwienia spraw osobistych,
  • czasu dyżuru pełnionego przez pracownika poza normalnymi godzinami pracy w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, jeżeli podczas dyżuru pracownik nie wykonywał pracy,
  • jednej przerwy wciągu doby trwającej nie dłużej niż 5godzin, stosowanej w ramach systemu przerywanego czasu pracy,
  • przerw w wykonywaniu pracy wynikających ze zwolnień pracownika, następujących na podstawie odrębnych przepisów.

Podkreślić należy, iż przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy,  które uniemożliwiają stawienie się pracownika do  pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna  tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. W razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy. Zawiadomienia tego pracownik dokonuje osobiście lub przez inną osobę, telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności.

  Poprzednia strona  |||  Powrót do menu głównego  |||  Następna strona