Wynagrodzenie za pracę jest obowiązkowym składnikiem umowy o pracę. Wynika to wprost z przepisu art. 29 §1 ust. 3 kodeksu pracy. Z reguły w umowie o pracę wskazuje się wynagrodzenie w stawce miesięcznej (np. 3000 zł brutto) albo godzinowej, plus ewentualnie inne składniki wynagrodzenia.
Może się jednak zdarzyć sytuacja, w której pracownik – z różnych powodów – nie przepracuje pełnego miesiąca, np. został zatrudniony dopiero w trakcie miesiąca (pisaliśmy m.in. Jak wyliczyć wynagrodzenie za niepełny miesiąc) albo był nieobecny w pracy (pisaliśmy m.in. Jednodniowa nieobecność w pracy) z powodu choroby, urlopu wypoczynkowego, okolicznościowego czy z innych przyczyn (oczywiście za czas takiej nieobecności co do zasady zachowuje on prawo do wynagrodzenia, ale nie jest to wynagrodzenie za pracę, a np. wynagrodzenie chorobowe, urlopowe czy świadczenia z ubezpieczenia społecznego, np. zasiłek chorobowy, albo też za czas tej nieobecności nie ma on prawa do wynagrodzenia).
Wówczas to wynagrodzenie zasadnicze, wskazane w umowie o pracę w stawce miesięcznej, ulega obniżeniu. W tym artykule omówimy i pokażemy na przykładach, jak się liczy wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca, z uwzględnieniem niepełnego miesiąca pracy z powodu zatrudnienia w trakcie miesiąca oraz różnych typów nieobecności w pracy.
Samo wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca oblicza się na dwa sposoby, w zależności od tego, jaka była przyczyna nieprzepracowania pełnego miesiąca. Zacznijmy od pierwszego przypadku.
Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca – nieobecność w związku z chorobą, urlopem macierzyńskim czy opiekuńczym
O tym, jak się liczy wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca decydują przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 roku w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.
Stosownie do przepisu §11 powołanego rozporządzenia, jeśli pracownik był nieobecny w pracy przez część miesiąca, a za pozostałą część otrzymał wynagrodzenie chorobowe czy zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński (również za czas urlopu rodzicielskiego), zasiłek opiekuńczy czy świadczenie rehabilitacyjne,
wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca liczy się w ten sposób, że wynagrodzenie określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości (z reguły wynagrodzenie brutto z umowy o pracę) dzieli się przez 30 (zawsze przez 30, niezależnie od tego, ile miesiąc ma dni), otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni nieobecności (chorobowej, urlopu macierzyńskiego itp.), a następnie tak otrzymany wynik odejmuje od wynagrodzenia zasadniczego. Pokażmy to na konkretnym przykładzie.
Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca przy nieobecności chorobowej i zasiłkowej
Pracownik pracuje z wynagrodzeniem w kwocie 4000 zł brutto. Pracownik ten był niezdolny do pracy z powodu choroby w okresie od 4 do 15 marca 2019, a za okres choroby otrzymał wynagrodzenie chorobowe (jak się liczy wynagrodzenie chorobowe – o tym w kolejnym artykule).
Za czas choroby wynagrodzenie zasadnicze pracownika należy zatem pomniejszyć. Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca wyniesie zatem:
4000 zł / 30 = 133,33 zł
133,33 zł * 12 (dni nieobecności chorobowej) = 1599,96 zł
4000 zł – 1599,96 zł = 2400,04 zł
Tyle wyniesie wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca. Taki sam sposób liczenia obowiązuje dla pracowników niepełnoetatowych – należy pamiętać, że kwotę wynagrodzenia w składnikach stałych dzieli się zawsze przez 30, niezależnie od tego, ile miesiąc ma dni.
Należy również pamiętać, że zwolnienie lekarskie obowiązuje również w weekendy.
Nieco inaczej wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca liczy się przy innych typach nieobecności – nie związanych z chorobą, urlopem macierzyńskim, rodzicielskim, opieką nad chorym członkiem rodziny itp. Nie uwzględnia się bowiem dni, ale godziny nieprzepracowane. Kwestię tę reguluje przepis §12 powołanego wcześniej rozporządzenia.
Wynagrodzenie za część miesiąca
Stosownie do powołanego przepisu, jeśli pracownik był nieobecny w pracy z powodu innego niż wskazane powyżej, miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu i otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z tych przyczyn.
Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. Ważne jest zatem ustalenie, ile godzin ma pracownik do przepracowania w danym miesiącu i ilu z tych godzin nie przepracował z powodu nieobecności. Pokażmy to na kolejnym przykładzie.
Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca przy nieobecności innej niż chorobowa czy zasiłkowa
Pracownik pracuje z wynagrodzeniem w kwocie 4000 zł brutto. Pracownik ten w okresie od 4 do 15 marca 2019 przebywał na urlopie wypoczynkowym, a za okres tego urlopu otrzymał wynagrodzenie urlopowe (jak się liczy wynagrodzenie chorobowe pisaliśmy niedawno w tym artykule: jak się liczy wynagrodzenie za czas urlopu).
Za czas urlopu wynagrodzenie zasadnicze pracownika należy zatem pomniejszyć. W marcu 2019 roku pracownik ma do przepracowania 21 dni roboczych, czyli 168 godzin (zakładamy, że pracuje na pełnym etacie).
Z kolei na urlopie wypoczynkowym pracownik przebywał 10 dni, czyli nie przepracował z tego powodu 80 godzin (nie uwzględniamy tu weekendu, gdyż urlopów udziela się w dni robocze, a zakładamy, że soboty i niedziele pracownik ma wolne). Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca wyniesie zatem:
4000 zł / 168 godzin = 23,81 zł
23,81 zł * 80 (godzin urlopu) = 1904,80 zł
4000 zł – 1904,80 zł = 2095,20 zł
Tyle wyniesie wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca. Tak samo to wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca liczy się dla pracowników niepełnoetatowych, należy jedynie pamiętać o tym, że mają oni proporcjonalnie pomniejszoną liczbę godzin do przepracowania, a także że niektóre dni mogą oni mieć wolne od pracy (bo np. pracują jedynie 20 godzin tygodniowo, a nie 40, jak w przypadku pełnego etatu).
Może się okazać, że w danym miesiącu pracownik będzie nieobecny w pracy zarówno np. z powodu choroby, jak i urlopu.
Sprawdź także: Niepełny miesiąc pracy a zwolnienie lekarskie
Wówczas wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca liczy się tak, że kwotę brutto wynagrodzenia za cały miesiąc pomniejsza się o obie części, przypadające na czas danej nieobecności, liczone jak powyżej. Pokażmy to na kolejnym przykładzie.
Sprawdź także: Zwolnienie lekarskie a grafik pracy
Pracownik pracuje z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 4000 zł. W okresie od 1 do 12 lipca 2019 przebywał na urlopie wypoczynkowym (10 dni, czyli 80 godzin), a następnie od 24 do 26 lipca był nieobecny z powodu choroby (3 dni). W lipcu do przepracowania są 23 dni robocze, czyli 184 godziny. Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca liczy się wówczas następująco:
4000 zł – 4000/184 godziny * 80 godzin urlopu – 4000/30*3 = 1860,87 zł
Jak widzisz, nic trudnego. Na koniec jeszcze jedna uwaga – jeśli pracownik został zatrudniony nie z początkiem miesiąca, ale w jego trakcie, wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca liczy się tak, jak przy nieobecności urlopowej.
Pokażmy to na kolejnym przykładzie.
Pracownik został zatrudniony w dniu 8 lipca 2019 roku z wynagrodzeniem w kwocie 3500 zł (taką kwotę wynagrodzenia zasadniczego wskazano w umowie o pracę). Ponieważ nie pracuje od początku miesiąca, jego wynagrodzenie za lipiec będzie odpowiednio niższe.
W okresie od 1 do 7 lipca pracownik nie przepracował 5 dni roboczych (40 godzin). Wynagrodzenie za lipiec wyniesie zatem:
3500 zł – 3500 zł / 184 * 40 (niedopracowane godziny) = 2739,13 zł
W kolejnym artykule opiszemy, jak się liczy wynagrodzenie chorobowe 2019. Zapraszamy do lektury już niebawem.