Zasiłek chorobowy 2021 jest świadczeniem, które przysługuje pracownikowi w związku z niezdolnością do pracy ze względu na stan zdrowia. W tym artykule omówimy kompleksowo kwestię ustalania prawa do i naliczania świadczenia, jakim jest zasiłek chorobowy 2021, od razu jedna tylko informacja dla osób, które już posiadają wiedzę na temat zasiłków.
Zasady naliczania zasiłku nie zmieniły się. Najpierw trochę niezbędnej teorii o świadczeniu pieniężnym, jakim jest zasiłek chorobowy 2021, a potem przykłady wyliczenia zasiłku w różnych konfiguracjach i sytuacjach z praktyki i „z życia”. Artykuł stosunkowo długi, ale zasady nabywania prawa do zasiłku chorobowego 2021 oraz zasady jego naliczania omówione zostały całościowo.
Zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia chorobowego i z ubezpieczenia wypadkowego – komu przysługuje?
W pierwszej kolejności, omawiając zasiłek chorobowy 2021 należy zwrócić uwagę, iż świadczenie to może przysługiwać w razie „zwykłej” choroby, jak i w czasie niezdolności do pracy, spowodowanej wypadkiem przy pracy czy chorobą zawodową. To o tyle istotne, że co prawda w jednym i drugim wypadku zasiłek chorobowy 2021 finansuje ZUS, ale w obu wypadkach niejako z innego źródła, inne są również grupy osób uprawnionych do takiego zasiłku.
Pierwsze świadczenie – zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego – przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego (art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).
Z kolei drugie świadczenie – zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego – przysługuje z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia społecznego przysługuje osobom objętym obowiązkowo ubezpieczeniem chorobowym:
- Pracownikom
- Członkom rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych
- Osobom odbywającym służbę zastępczą
oraz dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym:
- Osobom wykonującym pracę nakładczą
- Osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług, prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą albo współpracującym z osobą prowadzącą własną działalność gospodarczą
- Wykonującym pracę odpłatnie na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania
- duchownym
Z kolei zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje osobom, które w okresie ubezpieczenia wypadkowego stały się niezdolne do pracy z powodu wypadku przy pracy czy choroby zawodowej i „poszły na zwolnienie lekarskie”:
- Pracownikom
- Członkom rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych
- Osobom odbywającym służbę zastępczą
- Osobom wykonującym pracę nakładczą
- Osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług, prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą albo współpracującym z osobą prowadzącą własną działalność gospodarczą
- Wykonującym pracę odpłatnie na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania
- duchownym
- posłom i senatorom
- osobom pobierającym stypendium sportowe
- słuchaczom Krajowej Szkoły Administracji Publicznej im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego
- osobom pobierającym stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy lub przez inny podmiot, studiów podyplomowych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Zasady naliczania jednego i drugiego zasiłku są analogiczne, najważniejsza różnica jest taka, że w przypadku zasiłku chorobowego 2021 z ubezpieczenia chorobowego prawo do niego przysługuje po tzw. okresie wyczekiwania (więcej o okresie wyczekiwania pisaliśmy w naszym poprzednim artykule: wynagrodzenie chorobowe 2020), z kolei zasiłek chorobowy 2020 z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje bez okresu wyczekiwania, od pierwszego dnia niezdolności do pracy (tu nie ma okresu wyczekiwania – wynika to wprost z art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – zwanej potocznie ustawą wypadkową).
Druga różnica jest taka, że zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia chorobowego może mieć wartość 70%, 80% albo 100% podstawy (więcej o tym za chwilę), z kolei zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia wypadkowego to zawsze 100% podstawy.
Kolejna ważna rzecz – wypłata zasiłku chorobowego 2021 jest z reguły poprzedzona okresem wypłacania wynagrodzenia chorobowego. To wynagrodzenie chorobowe pracodawca wypłaca za pierwsze 33 albo 14 dni zwolnienia lekarskiego w trakcie roku. Po wyczerpaniu tego okresu, jeśli pracownik w sumie choruje w trakcie roku dłużej, to od 34 dnia albo od 15 dnia choroby „wpada” w zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia chorobowego.
Z kolei zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia wypadkowego nie jest poprzedzony wypłatą wynagrodzenia chorobowego. Może się okazać, że już pierwsze zwolnienie lekarskie pracownika w danym roku kalendarzowym jest spowodowane wypadkiem przy pracy, wówczas pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia chorobowego, ale pracownikowi należy się zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego (pisaliśmy m.in. Czy zasiłek chorobowy jest opodatkowany) od pierwszego dnia zwolnienia lekarskiego.
Jeszcze jedno – zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje m.in. po wypadku przy pracy. Nie każde jednak zdarzenie, skutkujące uszczerbkiem na zdrowiu, które miało miejsce w czasie wykonywania pracy może zostać uznane za wypadek przy pracy. Co do zasady za wypadek przy pracy uznawane jest zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą i podczas pracy lub wykonywania czynności na polecenie pracodawcy, na rzecz pracodawcy, nawet bez jego polecenia oraz w czasie pozostawania przez pracownika do dyspozycji pracodawcy w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę (np. w czasie dyżuru).
Pisaliśmy niedawno również: Czy chorobowe jest płatne w soboty i niedziele
Na równi z wypadkiem przy pracy z punktu widzenia prawa do zasiłku chorobowego 2021 z ubezpieczenia wypadkowego jest wypadek, mający miejsce w czasie podróży służbowej. Regulujący to art. 3 ustawy wypadkowej wskazuje również inne zdarzenia, które są uznawane na równi z wypadkiem przy pracy (np. w czasie uprawiania sportu lub zawodów przez osobę, pobierającą stypendium sportowe), niemniej my skupimy się na pracownikach.
Podsumowując dotychczasowe – zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia chorobowego przysługuje osobom, które obowiązkowo lub dobrowolnie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu i mają za sobą okres wyczekiwania (albo spełniają warunki odstępstwa od okresu wyczekiwania) i stały się niezdolne do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego (co do zasady, ponieważ prawo do zasiłku chorobowego ubezpieczenia chorobowego przysługuje również po zakończeniu tytułu do ubezpieczenia, np. umowy o pracę – więcej na ten temat za chwilę).
Zasiłek chorobowy 2021 z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje natomiast osobom, które podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu i stały się niezdolne do pracy z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Zasiłek chorobowy 2021 – jak się liczy? Ustalanie podstawy do zasiłku chorobowego i jego wysokości.
Kwestię ustalania podstawy do zasiłku chorobowego reguluje art. 36 i następne ustawy zasiłkowej. Co do zasady podstawą wymiaru zasiłku jest średnie wynagrodzenie z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym pracownik poszedł na zwolnienie lekarskie. Jeśli pracownik pozostaje w zatrudnieniu krócej (bo np. pracuje dopiero od kilku miesięcy), to podstawą zasiłku chorobowego 2021 jest średnie wynagrodzenie z pełnych miesięcy zatrudnienia poprzedzających miesiąc, w którym pracownik nabył prawo do tego zasiłku chorobowego.
Gdyby natomiast okazało się, że pracownik stał się niezdolny do pracy już w pierwszym miesiącu zatrudnienia, to podstawą do zasiłku chorobowego 2021 jest wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby przepracował pełny miesiąc – art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej (gdyby np. pracownik już w pierwszym miesiącu pracy miał wypadek przy pracy).
W tym ostatnim wypadku, jeśli niezdolność do pracy z prawem do zasiłku chorobowego 2021 powstała już w pierwszym miesiącu zatrudnienia, to podstawą zasiłku chorobowego jest wynagrodzenie określone w umowie o pracę, a jeśli pracownik ma wynagrodzenie zmienne, np. akordowe, to podstawą jest tzw. uzupełnione wynagrodzenie za ten miesiąc. O co tu chodzi? Gdyby pracownik, wynagradzany np. akordem nie chorował, ale przepracował pełny miesiąc, otrzymałby jakieś wynagrodzenie.
Tymczasem z powodu choroby czy wypadku pracownik nie przepracował pełnego pierwszego miesiąca, a więc otrzyma za ten miesiąc odpowiednio niższe wynagrodzenie i zasiłek chorobowy 2021. Aby ustalić podstawę tego zasiłku, musimy wynagrodzenie pracownika dopełnić. Dopełnienie odbywa się na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy zasiłkowej. Dopełnienie to polega na:
- podzieleniu uzyskanej przez pracownika kwoty wynagrodzenia przez liczbę dni przepracowanych i pomnożeniu przez liczbę dni obowiązujących do przepracowania w tym miesiącu (jeśli pracownik przepracował choćby jeden dzień) albo
- przyjęciu kwoty wynagrodzenia w przeciętnej miesięcznej wysokości uzyskanej za ten miesiąc przez pracowników zatrudnionych u tego pracodawcy na takim samym lub podobnym stanowisku pracy (gdy pracownik nie przepracował ani jednego dnia).
Jak to dopełnianie podstawy chorobowego wygląda w praktyce? Pracownik został zatrudniony z dniem 1 kwietnia wynagrodzeniem akordowym. W okresie od 6 do 10 kwietnia przebywał na zwolnieniu lekarskim z prawem do wynagrodzenia chorobowego (bo np. wcześniej już w tym roku „przechorował” ponad 33 dni u poprzedniego pracodawcy). Zakładamy, że pracownika nie obejmuje okres wyczekiwania, a więc ma on prawo do zasiłku chorobowego 2021 od pierwszego dnia niezdolności do pracy.
W kwietniu jest do przepracowania 21 dni roboczych, z czego pracownik przepracował 16, bo 5 dni był na zwolnieniu lekarskim. Załóżmy, że za te 16 dni pracy otrzymał wynagrodzenie akordowe 3150 zł. Po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, finansowanych przez pracownika (13,71%), wynagrodzenie to wyniosło:
3150 zł – 13,71% z 3150 zł = 2718,14 zł
Dopełniamy: 2718,14 zł / 16 dni * 21 dni = 3567,56 zł
I to jest dla nas podstawa do zasiłku chorobowego 2021. A jak wyliczyć sam zasiłek? Zgodnie z art. 36 ust. 3 ustawy zasiłkowej podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku. A skoro tak, to wystarczy obliczyć jedną dniówkę zasiłkową i pomnożyć ją przez dni choroby, za które przysługuje ten zasiłek chorobowy i przez 80 % (albo 70% jeśli jest to zasiłek chorobowy 2021 szpitalny czy 100%, jeśli jest to zasiłek chorobowy 2021 w okresie ciąży).
3567,56 zł / 30 * 80% * 5 (dni choroby) = 475,67 zł
Tyle wyniesie zasiłek chorobowy 2021 dla naszego pracownika, który poszedł na zwolnienie lekarskie w pierwszym miesiącu zatrudnienia.
Ustalając podstawę do zasiłku chorobowego 2021 należy pamiętać, aby do tej średniej z miesięcy poprzedzających nie wliczać składników, od których nie są naliczane składki ZUS – nie wlicza się więc np. nagród jubileuszowych, odpraw, odszkodowań, diet z tytułu podróży służbowych itp. Jednocześnie zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej do podstawy zasiłku chorobowego 2021 nie wlicza się tych składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku. Jakie to mogą być składniki?
Przykładowo pracownica pracuje na pełnym etacie, z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 3000 zł. Przysługuje jej również dodatek stażowy 10%, czyli 300 zł. Te 300 zł należy jej się niezależnie od tego, czy w miesiącu przepracuje choćby jeden dzień. Pracownica ta poszła na zwolnienie lekarskie w ciąży, za czas którego należy jej się najpierw wynagrodzenie chorobowe, a potem zasiłek chorobowy 2020.
Ten dodatek stażowy nie będzie wliczany do podstawy wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego, bowiem jest on wypłacany za czas nieobecności chorobowej, nie jest pomniejszany za czas choroby. Gdyby natomiast był to taki składnik wynagrodzenia, który jest pomniejszany za czas choroby (np. prowizja, która siłą rzeczy jest niższa, jeśli pracownik nie pracuje), to wówczas należy go do podstawy zasiłku chorobowego 2021 wliczyć.
Jeśli regulamin wynagradzania czy inny akt prawa nie precyzuje, czy dany składnik wynagrodzenia jest czy nie jest pomniejszany za czas choroby, to należy uznać, że jest, a zatem wliczyć go do podstawy zasiłku chorobowego.
Może się okazać, że pracownik choruje kilka razy w roku. Wówczas zgodnie z art. 43. Ustawy zasiłkowej podstawy zasiłku chorobowego 2021 nie ustala się na nowo, jeśli między okresami pobierania zasiłków nie było przerwy lub była ona krótsza niż 3 miesiące. Załóżmy, że pracownik pracuje na pełnym etacie, z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 3000 zł oraz premiami zmiennymi. W lutym pracownik chorował, a podstawa brutto (średnia z wynagrodzeń brutto sprzed lutego) wyniosła 3120 zł.
Podstawa netto z kolei wyniosła 3120 zł – 13,71% z 3120 zł = 2692,25 zł. Ponownie pracownik chorował w kwietniu, w okresie od 7 do 17 kwietnia. Pomimo tego, że pracownik otrzymuje premie zmienne, to podstawa do zasiłku chorobowego 2021 w kwietniu będzie taka sama, jak dla lutego, gdyż przerwa między tymi zwolnieniami lekarskimi nie była dłuższa niż 3 miesiące. Oczywiście, gdyby po drodze pracownik zmienił wymiar etatu, to podstawę zasiłku chorobowego dla kwietnia musielibyśmy naliczyć od nowa. Wynika to wprost z art. 40 ustawy zasiłkowej.
W tym konkretnym przypadku zasiłek chorobowy 2020 w miesiącu kwietniu wyniesie:
2692,25 zł / 30 * 80% * 11 (dni choroby) = 789,73 zł
Może się też okazać, że pracownik otrzymuje wynagrodzenie minimalne. W 2021 roku wynagrodzenie minimalne wynosi 2800 zł, w roku 2020 wynosiło ono 2600 zł (więcej o wynagrodzeniu minimalnym w tym roku pisaliśmy tutaj: minimalne wynagrodzenie 2020 od brutto do netto oraz tutaj: minimalne wynagrodzenie 2021 od brutto do netto). A skoro tak, to mogłoby się okazać, że gdyby pracownik poszedł na zwolnienie lekarskie np. w maju, to średnia z 12 miesięcy wstecz wyszłaby niższa niż 2800 zł (dokładnie wyniosłaby ona 4*2800 (za 2021 rok) + 8 * 2600 (za 20 rok) = 32000 zł; 32000 zł / 12 = 2666,67 zł.
Jednakże zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy zasiłkowej podstawa wymiaru zasiłku chorobowego z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia. W takim wypadku za podstawę zasiłku chorobowego należy przyjąć po prostu kwotę 2800 zł, a więc podstawa netto wyniesie 2800 – 13,71% z 2800 = 2416,12 zł, a jeden dzień zasiłkowy wyniesie 2416,12 / 30 * 80% = 64,43 zł. Jest to oczywiście kwota brutto, kwoty netto z wynagrodzeń chorobowych i zasiłków policzymy wraz ze szczegółowym omówieniem w jednym z kolejnych artykułów.
Gdyby natomiast okazało się, że w ciągu tych miesięcy poprzedzających, z których ustalamy podstawę do zasiłku chorobowego pracownik był nieobecny w pracy (pisaliśmy m.in. Jednodniowa nieobecność w pracy) z powodu choroby, urlopu bezpłatnego itp., to miesiąc, w którym przepracował mniej niż połowę obowiązującego go wymiaru czasu pracy pomija się, a miesiąc, w którym przepracował więcej niż połowę czasu pracy wlicza się do średniej po dopełnieniu, o którym mówiliśmy już wcześniej.
Zasiłek chorobowy 2021 – kiedy 80%, kiedy 100%, a kiedy 70% podstawy?
Zasiłek chorobowy 2021 przysługuje co do zasady w wysokości 80% podstawy. Jednakże, gdy zwolnienie lekarskie przypada w okresie ciąży, powstało na skutek poddania się badaniom przez dawcę organów czy spowodowane zostało wypadkiem przy pracy, zasiłek przysługuje w wysokości 100% podstawy. Z kolei zasiłek chorobowy 2021 za czas pobytu w szpitalu wynosi 70% podstawy. Co jednak ważne, a dotyczy pracownika w wieku powyżej 50 lat, zasiłek chorobowy szpitalny od 14 do 33 dnia choroby w roku dla pracownika powyżej 50 lat wynosi 80% podstawy. Dlaczego tak jest?
Wynagrodzenie chorobowe przysługuje za pierwsze 33 dni zwolnienia lekarskiego w ciągu roku, a jeśli pracownik ukończył już 50 lat, to za 14 dni. A skoro wynagrodzenie chorobowe wynosi 80% podstawy również za pobyt w szpitalu, to ten pracownik w wieku powyżej 50 lat byłby niejako dyskryminowany – gdyby miał mniej niż 50 5al, to od 15 do 33 dnia choroby miałby za czas pobytu w szpitalu wynagrodzenie chorobowe 80%.
Tymczasem ma on ponad 50 lat, za okres od 15 do 33 dnia choroby już nie ma wynagrodzenia chorobowego szpitalnego 80%, ale miałby zasiłek szpitalny, a ten co do zasady wynosi właśnie 70%. Stąd ustawodawca przyjął takie rozwiązanie, aby zasiłek chorobowy 2021 za ten okres, za jaki pracownikowi do 50 roku życia przysługiwałoby wynagrodzenie chorobowe 80% podstawy, wynosił dla pracownika powyżej 50 roku życia również 80% podstawy.
Zasiłek chorobowy 2021 na przełomie roku
Może się zdarzyć sytuacja, w której pracownik choruje na przełomie roku. Co wówczas mu się należy, jeśli teoretycznie za pierwsze 33 dni (14 dni) choroby w czasie roku zachowuje on prawo do wynagrodzenia chorobowego, a dopiero potem „wpada” w zasiłek chorobowy 2021? Otóż wszystko tu zależy od tego, jakie świadczenie przysługuje pracownikowi w czasie tej choroby w dniu 31 grudnia.
Jeśli np. pracownik przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim w okresie od 15 listopada 2020 do 31 stycznia 2021, to na dzień 31 grudnia ma on prawo do zasiłku chorobowego, bo w 2020 roku choruje już dłużej niż 33 dni (14 dni), a ponieważ od 1 stycznia 2021 on nadal przebywa na zwolnieniu lekarskim w ciągłości, to za okres od 1 stycznia nadal przysługuje mu zasiłek chorobowy 2020.
Dopiero przerwa w zwolnieniach lekarskich spowoduje, że za kolejne zwolnienie lekarskie pracownikowi będzie należało się wynagrodzenie chorobowe, a potem oczywiście ponownie zasiłek chorobowy 2021, jeśli niezdolności do pracy chorobowe w 2021 roku potrwają łącznie dłużej niż 33 (14) dni. Należy tu jedynie pamiętać o ponownym ustaleniu podstawy, jeśli np. pracownik zarabia jedynie pensję minimalną, gdyż od 1 stycznia 2020 ona wzrosła do 2800 zł.
Przykład: pracownik został zatrudniony z dniem 1 czerwca 2020 roku z wynagrodzeniem w kwocie 2600 zł. Poszedł na zwolnienie lekarskie w dniu 15 listopada 2020 i trwa ono do 31 stycznia 2021. Za okres od 15 do 30 listopada pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego (16 dni), następnie za okres od 1 do 17 grudnia nadal prawo do wynagrodzenia chorobowego (dopiero teraz mija 33 dni choroby w roku), a za okres od 18 do 31 grudnia 2019 prawo do zasiłku chorobowego.
Od 1 stycznia kontynuuje on okres zasiłkowy i należy mu się zasiłek chorobowy 2021 z tym, że jego podstawa liczona będzie już od kwoty 2800 zł, a nie 2600 zł, bo tyle wynosi minimalne wynagrodzenie w 2021 roku, a jak już wiesz, podstawa zasiłku na pełnym etacie nie może być niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Jeśli pracownik pracuje na niepełnym etacie, to w zakresie ustalania prawa do zasiłku chorobowego 2021 czy naliczania jego wysokości obowiązują te same zasady, co dla pracownika pełnoetatowego. Tu nie ma żadnej różnicy.
Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia – ustaniu tytułu do ubezpieczenia
Zasiłek chorobowy 2021 może przysługiwać również po zakończeniu umowy o pracę – po ustaniu tytułu do ubezpieczenia. Może się zdarzyć sytuacja, w której pracownik poszedł na zwolnienie lekarskie, a w czasie trwania tego zwolnienia lekarskiego umowa o pracę uległa rozwiązaniu (za porozumieniem stron, została wcześniej wypowiedziana czy po prostu była zawarta jedynie do określonego dnia, który wypadł w czasie zwolnienia lekarskiego).
Wówczas po zakończeniu umowy o pracę, od dnia następnego były pracownik (były ubezpieczony) zachowuje prawo do zasiłku chorobowego do dnia, wskazanego w zwolnieniu lekarskim (z zastrzeżeniem, że okres zasiłkowy nie może przekroczyć 182 dni, a jeśli zwolnienie lekarskie występuje w trakcie ciąży lub zostało spowodowane gruźlicą – nie dłużej niż do 270 dni).
Powyższe nie dotyczy sytuacji, w której osoba po ustaniu zatrudnienia ma prawo do emerytury lub renty, podjęła lub kontynuuje działalność zarobkową, zarejestrowała się w urzędzie pracy i nabyła prawo do zasiłku dla bezrobotnych, podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników.
Podobnie zasiłek chorobowy 2021 przysługiwać będzie osobie, która poszła na zwolnienie lekarskie w ciągu 14 dni od dnia zakończenia umowy o pracę (ustania tytułu do ubezpieczenia), przy czym tutaj warunkiem jest, aby ta niezdolność do pracy z powodu choroby trwała co najmniej 30 dni (nie musi to być jedno zwolnienie lekarskie, może ich być kilka, byle bez dnia przerwy).
Co ważne – do tego okresu zasiłkowego 182 dni, o którym wspomnieliśmy przed chwilą, wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanych zwolnień lekarskich, jak również okresy przerwanych zwolnień lekarskich, spowodowanych tą samą chorobą, jeśli przerwa między nimi nie przekroczyła 60 dni.
Kiedy zasiłek chorobowy 2021 nie przysługuje?
Zdarzają się w praktyce sytuacje, w których pracownik idzie na zwolnienie lekarskie, ale nie nabywa z tego tytułu prawa do wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku chorobowego 2021. Przede wszystkim zasiłek chorobowy nie przysługuje, jeśli za czas choroby pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia na mocy odrębnych przepisów.
Zasiłek chorobowy 2021 nie przysługuje również, jeśli zwolnienie lekarskie pojawiło się w okresie korzystania z urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, tymczasowego aresztowania lub kary pozbawienia wolności (chyba, że w tym okresie pracownik wykonuje odpłatnie pracę na podstawie skierowania).
Co bardzo ważne, zasiłek chorobowy 2021 nie przysługuje, jeśli pracownik poszedł na zwolnienie lekarskie w związku z popełnieniem przestępstwa umyślnego, a zostało to potwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu. Może się też okazać, że zasiłek chorobowy 2021 najpierw zostanie wypłacony, a dopiero potem po postępowaniu kontrolnym ZUS uzna, że zwolnienie lekarskie zostało wystawione nieprawidłowo, czy wręcz sfałszowane. W takim wypadku ZUS ma roszczenie o zwrot wypłaconego zasiłku chorobowego, nie tylko za okres od dnia stwierdzenia wyłudzenia zwolnienia, ale za cały okres, na jaki to zwolnienie zostało wystawione.
W kolejnych artykułach omówimy inne świadczenia dla pracowników – zasiłek opiekuńczy, macierzyński itp., pokażemy również, jak się rozlicza wynagrodzenia chorobowe i zasiłki do kwot netto, rozliczając je na liście płac (w różnych konfiguracjach, w tym z zerowym PIT i z naliczaniem zaliczek na podatek).
Więcej o kadrach i płacach w naszych szkoleniach: kurs kadr online oraz kurs płac online, jak również w naszym połączonym szkoleniu kadrowo-płacowym kurs kadr i płac online.
Kwoty wolne od obowiązkowych potrąceń z zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych i świadczeń rehabilitacyjnych od 1.03.2021 do 28.02.2022 wynoszą przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych (łącznie z kosztami i opłatami egzekucyjnymi) na zaspokojenie należności:
alimentacyjnych – 555,19 zł miesięcznie (dotychczas 532,61 zł),
innych niż alimentacyjne (np. zaległe kredyty, składki i podatki) – 916,07 zł miesięcznie (dotychczas 878,81 zł).