Ile się należy za dzień chorobowego? Zobacz, na co możesz liczyć, jak idziesz na L4

Ile się należy za dzień chorobowego? To zależy. Może się bowiem okazać, że nie należy się nic. Tak – to możliwe – pracownik idzie na zwolnienie lekarskie i orientuje się mniej więcej, że za ten dzień należy mu się 80%. Gdzieś tam słyszał o tych 80%, ale nie wie, czy to 80% wynagrodzenia brutto, czy 80% wynagrodzenia netto – wie tylko, że idąc na zwolnienie lekarskie otrzyma 80% chorobowego.

Tymczasem spora grupa pracowników nie zdaje sobie sprawy, że te 80% chorobowego to w niektórych wypadkach to będzie jednak 100% albo 70% albo 0%. Wszystko zależy od kilku czynników – czy pracownik ma już za sobą okres wyczekiwania na świadczenie chorobowe, czy niezdolność do pacy została spowodowana „zwykłą” chorobą czy może wypadkiem pracy, czy też ma miejsce w czasie ciąży (więcej m.in. tutaj: ile dostanę na L4 w ciąży i tutaj: L4 w ciąży).

Ponieważ spora grupa osób, nie mających pojęcia o niuansach nabywania prawa do i naliczania świadczeń chorobowych (należnych w okresie zwolnienia lekarskiego – niezdolności do pracy z powodu choroby) zadaje sobie to pytanie: „Ile się należy za dzień chorobowego”, przyjrzyjmy się bliżej temu tematowi. Na początek trochę o okresie wyczekiwania, od którego zależy, czy cokolwiek należy się za dzień chorobowego.

Ile się należy za dzień chorobowego? Zobacz, na co możesz liczyć, jak idziesz na L4 1
Ile się należy za dzień chorobowego

Ile się należy za dzień chorobowego – czasami 0 zł

O tym, czy okres zwolnienia lekarskiego będzie uprawniał pracownika do wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku chorobowego (pisaliśmy m.in. Umowa na okres próbny a L4) decyduje tzw. okres wyczekiwania (o świadczeniach należnych w okresie L4 pisaliśmy szerzej tutaj: wynagrodzenie chorobowe 2021 oraz tutaj: zasiłek chorobowy 2021). Stosownie do przepisu art. 4 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zwanej potocznie ustawą zasiłkową):

Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego:
1) po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu;
2) po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie.

W przypadku pracownika na etacie ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe, a więc w jego przypadku okres wyczekiwania wynosi 30 dni. Z kolei dla zleceniobiorców dotyczy 90-dniowy okres wyczekiwania.

Jeśli zatem pracownik podejmuje zatrudnienie i rozchoruje się od razu w pierwszym miesiącu pracy (pisaliśmy m.in. tutaj: L4 w pierwszym miesiącu pracy), to może się okazać, że odpowiedź na pytanie: ile się należy za dzień chorobowego” będzie „0 zł”. Chyba, że okres wyczekiwania w jego przypadku nie ma zastosowania – pracownik „łapie się” na jeden z wyjątków od okresu wyczekiwania.

Sprawdź także: kto wypłaca zasiłek chorobowy powyżej 20 pracowników

Do wyjątków tych należą – zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy zasiłkowej – przypadki, w których pracownik jest absolwentem szkoły czy uczelni i ukończył tę szkołę czy studia nie wcześniej, niż na 90 dni przed nawiązaniem stosunku pracy. Kolejny przypadek, gdy okres wyczekiwania nie obowiązuje, to to, że zwolnienie lekarskie zostało spowodowane wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, jeśli pracownik ma za sobą co najmniej 10 lat stażu pracy na etacie.

rozliczenie wynagrodzenia chorobowego
Ile się należy za dzień chorobowego

Do powyższego dochodzą wyjątki związane z pełnieniem funkcji posła, senatora, którzy podejmują zatrudnienie w ciągu 90 dni od dnia ukończenia kadencji, czy też niektórych funkcjonariuszy Służby Celnej.

W każdym razie, jeśli pracownika obowiązuje okres wyczekiwania (nie upłynął jeszcze okres 30 dni od dnia nawiązania stosunku pracy), to odpowiedź na pytanie „Ile się należy za dzień chorobowego” to 0 zł, dopóki ten okres wyczekiwania nie upłynie.

Podsumowując tę część – jeśli pracownik zawarł umowę o pracę, umowa przewiduje konkretne wynagrodzenie (jak w umowie o pracę zapisać wynagrodzenie, pisaliśmy m.in. tutaj: wynagrodzenie za pracę w umowie o pracę), ale niezdolność do pracy wystąpiła już w pierwszym miesiącu zatrudnienia i okres wyczekiwania obowiązuje, za czas tego zwolnienia lekarskiego pracownikowi nic się nie należy.

Ile się należy za dzień chorobowego – 1/30 tzw. podstawy

Teraz zakładamy, że pracownika nie obowiązuje już okres wyczekiwania, a więc za okres zwolnienia lekarskiego ma prawo do określonego świadczenia – wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku chorobowego. W praktyce rzadko się zdarza, aby pracownik chorował jeden dzień – z reguły okres niezdolności do pracy trwa kilka czy kilkanaście dni, a nawet dłużej (maksymalny tzw. okres zasiłkowy to 182 dni – pisaliśmy szerzej tutaj: zwolnienie lekarskie 182 dni).

Zanim omówimy zasady naliczania świadczenia chorobowego w praktyce i odpowiemy na pytanie: ile się należy za dzień chorobowego, omówmy jeszcze dwie ważne rzeczy. Stosownie do art. 11 ust. 4 ustawy zasiłkowej zasiłek chorobowy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.

zasiłek chorobowy na wypowiedzeniu
Ile się należy za dzień chorobowego

Oznacza to, że chorobowe należy się pracownikowi nie tylko za te dni, w których miał świadczyć pracę, ale również w dni grafikowo wolne (pisaliśmy m.in. tutaj: harmonogram – grafik czasu pracy), święta ustawowo wolne od pracy (pisaliśmy m.in. tutaj: praca w święto co się należy), czy w weekendy, które są dla pracownika wolne (pisaliśmy m.in. tutaj: praca w weekendy a kodeks pracy, zwolnienie lekarskie w weekend).

Dwa – są pewne okresy – oprócz okresu wyczekiwania, kiedy świadczenie chorobowe pracownikowi się nie należy. Ile się należy za dzień chorobowego w czasie urlopu bezpłatnego? 0 zł, podobnie, jak za zwolnienie lekarskie w okresie urlopu wychowawczego czy tymczasowego aresztowania pracownika. Wynika to wprost z przepisu art. 12 ust. 2 ustawy zasiłkowej.

Trzy – stosownie do przepisu art. 36 ust. 3 ustawy zasiłkowej podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku. A zatem ile się należy za dzień chorobowego? Jedna trzydziesta tzw. podstawy.

I teraz omówmy, co to jest podstawa do chorobowego. Ma to decydujące znaczenie. Dniówka chorobowa to nie 80% wynagrodzenia, jak czasem sądzą niektórzy pracownicy. Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy zasiłkowej podstawę wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku chorobowego stanowi średnie wynagrodzenie z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Do tej średniej wlicza się co do zasady wszystkie składniki wynagrodzenia, od których potrąca się składkę chorobową. A zatem do średniej nie będzie wchodzić np. nagroda jubileuszowa, która jest wypłacana nie częściej niż co 5 lat. Jest ona bowiem zwolniona ze składek ZUS (pisaliśmy m.in. tutaj: nagroda jubileuszowa kiedy się należy).

Ile się należy za dzień chorobowego? Zobacz, na co możesz liczyć, jak idziesz na L4 2
Ile się należy za dzień chorobowego

Do podstawy świadczenia chorobowego nie wchodzą również ekwiwalenty za pranie odzieży, czy odprawy dla zwalnianego pracownika (pisaliśmy m.in. tutaj: odprawa dla pracownika w związku z likwidacją stanowiska pracy).

Jeśli pracownik pracuje krócej niż 12 miesięcy, podstawą chorobowego jest średnie wynagrodzenie z pełnych miesięcy zatrudnienia, przy czym w średniej nie uwzględnia się tych miesięcy, gdzie pracownik przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy (o czasie pracy szczegółowo w naszym szkoleniu: rozliczanie czasu pracy szkolenie online)

W tej podstawie nie uwzględnia się również składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania świadczenia chorobowego. Przykładowo, jeśli pracownik ma jakiś dodatek stażowy czy funkcyjny, na którym nie traci w związku ze zwolnieniem lekarskim, to składnik ten nie jest uwzględniany w podstawie chorobowego.

No więc, ile się należy za dzień chorobowego? Jeśli mamy już ustaloną średnią (podstawę), pomniejszamy ją o 13,71% (suma składek na ubezpieczenia społeczne, finansowane z wynagrodzenia pracownika – o mechanizmie pisaliśmy więcej tutaj: przykładowa lista płac), a następnie dzielimy przez 30.

No i teraz – w zależności od tego, czy pracownikowi przysługuje 80% podstawy, 70% podstawy czy 100% podstawy, możemy ustalić, ile się należy za dzień chorobowego. Pokażmy to na przykładzie.

Wyliczenie wynagrodzenia za dzień choroby

Wysokość wynagrodzenia za zwolnienie lekarskie ustala się następująco: przykładowo pracownik ma pensję 4000 zł brutto. Został zatrudniony w dniu 1 lutego. Poszedł na zwolnienie lekarskie w okresie od 5 do 15 lipca (trwało ono 11 dni). Pracownika nie wiąże już okres wyczekiwania, a więc należy mu się wynagrodzenie chorobowe za 11 dni.

Ile się należy za dzień chorobowego? Zobacz, na co możesz liczyć, jak idziesz na L4 3
Ile się należy za dzień chorobowego

Podstawa wynagrodzenia chorobowego wyniesie 4000 zł – 13,71% z 4000 zł = 3451,60 zł. Mając tę wartość, możemy ustalić, ile się należy za dzień choroby i ile za całe zwolnienie lekarskie w lipcu.

Dniówka chorobowego wyniesie: 3451,60 zł / 30 (zawsze przez 30, niezależnie od tego, ile miesiąc ma dni) = 115,05 zł

No i teraz, w zależności od tego, czy to zwykłe zwolnienie lekarskie, czy spowodowane wypadkiem w drodze do albo z pracy czy w pracy, czy przypada w okresie ciąży, czy to zasiłek szpitalny itp., musimy tę wartość pomnożyć jeszcze przez 80%, 70% albo 100%.

Zakładając, że w naszym przypadku to zwykłe zwolnienie lekarskie, za czas którego pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego, to ile się należy za dzień chorobowego?

115,05 * 80% = 92,04 zł

A skoro całe zwolnienie trwało 11 dni, to za jego okres pracownik nabywa prawo do 11 * 92,04 = 1012,47 zł.

Jak widzisz, ustalenie, ile się należy za dzień chorobowego nie jest skomplikowane. Należy jednak pamiętać, że ustalona w ten sposób dniówka chorobowego to kwota brutto. Przy wynagrodzeniu chorobowym musimy naliczyć od niej składkę zdrowotną i podatek (chyba, że pracownik kwalifikuje się na tzw. zerowy PIT dla młodych), a jeśli to zasiłek chorobowy, to tylko podatek (zasiłki chorobowe są zwolnione ze składek ZUS).

Pisaliśmy niedawno również: Zwolnienie lekarskie a praca zmianowa

Oczywiście, gdyby zwolnienie lekarskie zostało spowodowane wypadkiem w drodze do pracy czy z pracy, pracownik zachowuje prawo do 100% podstawy, a więc dniówka chorobowego wyniesie 115,05 zł brutto. Podobnie, jeśli to zwolnienie lekarskie w ciąży – dniówka wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku chorobowego (a potem macierzyńskiego, jeśli pracownica nie wnioskowała o udzielenie jej urlopu rodzicielskiego z góry) również wyniesie tyle samo.

Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *